Кош кына түгел: ни өчен аграрийлар поляр ябалак турында белергә тиеш?

3 октябрь, бөтен дөнья халыкара поляр ябалак көнен билгеләп үтә! Кырыс Арктикада яшәүче бу мәһабәт Ак кош безнең кырлардан һәм фермалардан бик ерак кебек тоела. Ләкин бу алай түгел. Казан дәүләт аграр университеты өчен бу көн — мөһим принципны искә төшерү өчен менә дигән сәбәп: тотрыклы авыл хуҗалыгы Бөтен планета сәламәтлегеннән аерылгысыз.

Монда авыл хуҗалыгының ни катнашы бар?

-Биозащита: поляр ябалак — кимерүчеләрнең санын җайга сала торган дәһшәтле ерткыч. Бу без агулы химикатларны куллануны киметеп омтылган уңышны биологик яклауның табигый моделе.
-Биотөрлелек = тотрыклылык: Поляр ябалакны да кертеп, теләсә нинди төр-ул экосистеманың катлаулы механизмындагы винт. Бөтен ил климатына йогынты ясый торган Арктикада биотөрлелекне саклау — безнең аграрийлар өчен дә алдан фаразлана торган һава шартларының нигезе ул.
-Экологик индикатор: мондый ерткыч төрләрнең иминлеге-планетабыз сәламәтлегенең лакмус кәгазе. Бу сәламәтлек агросәнәгать комплексының киләчәгенә турыдан-туры йогынты ясый.

Казан дәүләт аграр университетында без булачак аграрийларны табигать белән гармониядә эшләргә өйрәтәбез. Тотрыклы үсеш, агроэкология һәм биотөрлелекне саклау — сүзләр генә түгел, ә киләчәктә азык-төлек иминлегенең нигезе.

Фәнни фактлар

-Поляр ябалак-ябалаклар гаиләсендәге иң эре кош, башлыча Төньяк ярымшарның арктик зонасында яши.
-Ул куе каурыйлары һәм метаболизм үзенчәлекләре аркасында экстремаль түбән температураларга түзә ала.
-Поляр ябалакның төп табышы-лемминглар, әмма азык җитмәсә, ул шулай ук куян, кыр тавыклары һәм хәтта кечкенә имезүчеләрне дә аулый.
-Ата кошларның Ак каурыйлары бар, ана кошларның исә кар һәм боз арасында маскировкаланырга ярдәм итүче кара таплары бар.

Кызыклы аз билгеле фактлар

-Поляр ябалаклар бик яхшы ишетәләр: алар бер метр калынлыктагы кар катламы астында табышны ишетергә сәләтле.
-Аларның күзләре хәрәкәтсез: поляр ябалаклар моны башларын 270 градуска диярлек бору сәләте белән компенсациялиләр.
-Аналар аталардан эрерәк: бу гадәти булмаган күренеш нәкъ менә эре ябалакларга хас, бу исә балаларны яхшырак кайгыртырга ярдәм итә.
-Алар кирәк булганда гына күчәләр: табыш җитәрлек булса, кошлар ерак очышлар ясамыйча, төньякта кышларга калалар.