10 декабрь — Бөтендөнья Кеше хокуклары көне
Беләсезме?
Бу бәйрәм 1948 елның 10 декабрендә БМО Генераль Ассамблеясе тарафыннан игълан ителгән кеше хокукларының гомуми декларациясен кабул итү хөрмәтенә 1950 елдан бирле ел саен билгеләп үтелә.
Декларацияне 48 Ил, шул исәптән СССР вәкилләре имзалады, гәрчә документ киңәш характерында булса да һәм юридик яктан мәҗбүри булмаса да.
Кызыклы факт: декларацияне әзерләгән комиссиянең җитәкчесе АКШның элекке Президенты Франклин Д.Рузвельтның хатыны Элеонора Рузвельт була.
Бәйрәмнең популяр булуына карамастан, күп кенә дәүләтләр бу көнне игътибарсыз калдыра яки аны аерым хокукларны гына ассызыклап, сайлап билгеләп үтә.
3 нче маддәдә: «һәркемнең яшәргә, иреккә һәм шәхси кагылгысызлыкка хокукы бар», – дип әйтелә. Бу кешелек җәмгыятенең фундаменталь кыйммәтләрен чагылдырган төп мәкалә.
Декларация гражданлык, сәяси, икътисадый, социаль һәм мәдәни хокукларның киң спектрын колачлаган барлыгы 30 маддәне үз эченә ала.
Гражданлык һәм сәяси хокуклар турындагы Халыкара пактны (БМО документлары пакетының бер өлеше) ратификацияләгән беренче дәүләтләрнең берсе Советлар Союзы составындагы Россия Федерациясе булды. Бу көн планетаның һәр кешесенә, милләтенә, җенесенә, диненә һәм социаль статусына карамастан, җир шарында яшәүчеләрнең төп ирекләрен һәм хокукларын саклау һәм үтәүнең мөһимлеген искә төшерү булып хезмәт итә.
