ТР Фәннәр Академиясе әгъза-корреспонденты Алмаз Юлдашев истәлегенә мемориаль такта ачу
24 сентябрьдә Казанда ТР Фәннәр Академиясе әгъза-корреспонденты, техник фәннәр докторы, профессор, Россия Федерациясенең атказанган фән эшлеклесе Алмаз Кыям улы Юлдашев истәлегенә мемориаль такта ачылды.
Тактаны Казан ДАУның Карл Маркс ур., 65 адресы буенча урнашкан үзәк бинасы диварында урнаштырдылар. Чарада Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры урынбасары Марсель Мәхмүтов, Казан дәүләт аграр университеты ректоры Айрат Вәлиев, А.Юлдашевның хезмәттәшләре һәм туганнары катнашты.
Алмаз Юлдашев Татарстан АССРның Чистай шәһәрендә укытучылар гаиләсендә туган. Мәктәпне уңышлы тәмамлап, Казан авиация институтына укырга керә, 1949 елда аны «мотор төзелеше»белгечлеге буенча тәмамлый.
1949-1953 елларда Казан шәһәренең 708 нче заводында конструктор, смена башлыгы, әйдәп баручы конструктор булып эшли. 1953 елның 1 сентябреннән Казан авыл хуҗалыгы җитештерү берләшмәсенең «тракторлар һәм автомобильләр» кафедрасы ассистенты була. 1955 елда Мәскәү авыл хуҗалыгын механикалаштыру һәм электрлаштыру институты аспирантурасына укырга кергәч, ул Ленин исемендәге Бөтенсоюз авыл хуҗалыгы фәннәре академиясе академигы В. Н.Болтинский җитәкчелегендә «Билгеләнмәгән йөкләнеш вакытында вихрекамера двигателенең индикатор күрсәткечләрен үзгәртү» темасына диссертация яза, аны 1961 елда уңышлы яклый. Алга таба аның бөтен фәнни эшчәнлеге шушы юнәлеш буенча алып барылды. Юлдашев А. К. Татарлардан беренче профессор буларак авыл хуҗалыгын механикалаштыру һәм автотракторлар төзү фәненең үсеш тарихына керә.
1962-1987 елларда Казан авыл хуҗалыгы институтының «Тракторлар һәм автомобильләр» кафедрасын җитәкли. Бу вакыт эчендә аның җитәкчелегендә квалификацияле кадрлар белән тәэмин ителгән бер профильле кафедра булдырылган, кафедра карамагында 16 уку-укыту һәм 2 фәнни-тикшеренү лабораториясе оештырылган. 1967 елда Юлдашев А.К. Идел буе һәм Урал буе югары уку йортларының «Тракторлар һәм автомобильләр» кафедраларының системалы рәвештә үткәрелә торган фәнни-методик конференцияләрен оештыра. Аннан соң Юлдашев А.К. производствога теоретик һәм эксперименталь эшләр кертү белән шөгыльләнә. А. К.Юлдашев – төрле фәнни басмаларда һәм журналларда 400 дән артык фәнни мәкаләләр, 12 монография һәм дәреслекләр авторы, аның җитәкчелегендә 18 кандидатлык һәм 3 докторлык диссертациясе якланган.
Алмаз Кыям улы Юлдашев актив укытучылар эше алып барды, «Дизель һәм газодизельләрнең динамик характеристикалары» һәм «Динамик характеристикаларны исәпкә алып, дизельләрне проектлау һәм эксплуатацияләүнең автоматлаштырылган системасы» дигән махсус курслар эшләде. Ул «Татарстан Республикасының ике дәүләт телендә югары техник белем алу» укыту-методик эшендә актив катнашты. Бу юнәлештә А. К. Юлдашевның 270 фәнни-методик хезмәте, шул исәптән «Билгеләнгән йөкләнеш вакытында трактор двигателе эше», «Тракторлар һәм автомобильләр» монографияләре, күпсанлы дәреслекләре, шулай ук рус-татар техник сүзлеге басылып чыкты.
Алмаз Кыямович тормышны бик яратты һәм табигать белән сокланды. Ел саен дуслары белән Байкалга походка чыгып китә, Урал һәм Татарстан елгалары буйлап йөри, волейболны бик ярата. Аның сөйләм теле һичшиксез мәзәкләр белән шыгрым тулы иде, ул аралашуда ихлас булды, теге яки бу проблемага үз карашын турыдан-туры әйтә алды, мәрхәмәтле әти булды, –дип ассызыклады улы Әскәр Юлдашев.
